هیدروپلیتیک رودخانه مرزی اترک و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکمنستان

نویسندگان

  • حمیدرضا پاک نژاد متکی دانش آموخته دکتری ‌جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • عزت اله عزتی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه جغرافیا، تهران، ایران
چکیده مقاله:

آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب­های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه­های مرزی، آب­های مشترک را به یکی از موضوعات چالش انگیز در روابط دولت­ها و ملت­ها تبدیل نموده که رودخانه­های مرزی ایران در شمال و جنوب کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحقیق در نظر دارد روشن نماید که ژئواکونومی رودخانه مرزی اترک پس از فروپاشی شوروی سابق و تشکیل کشور ترکمنستان چه تأثیری بر امنیت سیاسی و اقتصادی مناطق ترکمن صحرای ایران و روابط دو کشور دارد؟ برای پاسخ به سوأل مذکور از روش منابع کتابخانه­ای و اینترنتی، جمع آوری اسناد و آرشیو موجود و روش میدانی استفاده شده است. تحقیق حاضر براساس این فرضیه شکل گرفته که بین تغییر استراتژی جهانی پس از فروپاشی شوروی سابق و غلبه مفهوم ژئواکونومی، استفاده از آب رودخانه مرزی اترک بیشتر و اهمیت آن را در روابط بین ایران و ترکمنستان، دو چندان نموده است. نتایج بدست آمده حاکیست که ایران در منطقه نیمه خشک خاورمیانه و جنوب غربی آسیا قرار دارد و متوسط بارش سالانه آن 200 میلی متر است و  توسعه کمی و کیفی آن، کنترل آبهای مرزی را ضروری نموده است. ترکمنستان نیز کشوری کم آب و دارای اقلیم بیابانی که صد درصد منابع آبی آن از کشورهای همسایه تأمین  شده و رودخانه مرزی اترک دومین منبع تأمین آب شیرین آن است. برداشت بی­رویه آب توسط ترکمنستان و نداشتن رژیم حقوقی مناسب، زمینه چالش و منازعه بر سر آن در روابط بین دو کشور سایه انداخته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هیدروپلیتیک رودخانه مرزی ارس و تاثیر آن بر امنیت استان اردبیل

کمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و یونسکو، قرن 21 را به عنوان قرن هیدروپلیتیک نامیده اند. ایران با داشتن 195/648/1 کیلو متر مربع وسعت که بیش از یک چهارم آن را بیاب...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

هیدروپلیتیک رودخانه مرزی ارس و تاثیر آن بر امنیت استان اردبیل

کمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و یونسکو، قرن 21 را به عنوان قرن هیدروپلیتیک نامیده اند. ایران با داشتن 195/648/1 کیلو متر مربع وسعت که بیش از یک چهارم آن را بیاب...

متن کامل

ارایه چارچوبی مناسب جهت بررسی وضعیت کیفی رودخانه مرزی اترک

Backgrounds and Objectives: The Atrak River is an important water supply resource in the Razavi Khorasan, Northern Khorasan and Golestan provinces. This river is the line border of Iran and Turkistan countries. Unfortunately, lack of water quality and quantity data due to nonexistence of a proper surface water quality monitoring station network is one of the main problems for water quality eval...

متن کامل

هیدروپلیتیک هیرمند و تاثیر آن بر روابط سیاسی ایران و افغانستان

رودخانه هیرمند از افغانستان سر چشمه می گیرد و زندگی مردم منطقه سیستان وابسته به آن است. نوسان جریان آب هیرمند و کاهش آب جاری به سمت سیستان ( ایران ) در صد سال گذشته همواره مشکلاتی را در روابط سیاسی ایران و افغانستان درسطوح محلی و ملی بوجود آورده است. این پژوهش در پی یافتن علل نوسان آب هیرمند و کاهش جریان آن بسوی سیستان و تاثیر آن بر روابط سیاسی بین دو کشور می باشد . وقوع خشکسالی و کاهش جریان آب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 14

صفحات  19- 37

تاریخ انتشار 2011-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023